Paintball
Paintball sıklıkta 5’e 5 veya 7’ye 7 ( Saha ölçüleri karşıladığı ölçüde 1’e 1 ve 50’ye 50 veya daha üzeri sayılarda da icra edilmesinde genel bir kısıtlama yoktur) tertip edilen takımlar arasında birbirlerine karşı belirli disiplin ve kurallar çevresinde üstünlük kurmaya çalıştıkları, yoğun olarak stratejik ve atletik öğeler içeren; ekstrem bir spor dalıdır. Müsabaka formatları günümüz literatüründe 5’er ve 7’şer oyuncunun karşılıklı oynadıkları disiplinlerde yoğunlaşmıştır.
Kişi sayısı her ne kadar değişken olsa da genel anlamda tüm seviyelerde müsabakalar aynı kurallar ile yönetilir. Müsabaka seviyesi yükseldikçe kurallar aynı kalmakla beraber; set puan sayılarında, oyun sürelerinde yapılan düzenlemeler ile müsabaka şartları yukarı yönde zorlaşarak devam eder. Örneğin Div5 olarak adlandırılan 5.nci seviye müsabakalarında takımlar 8 dakikalık net oyun süresinde (Mola, devre ve kontrol sürelerinde geçen zamanlar oyun dışı süre olarak kabul edilir ve maç süresinden düşülmez) birbirlerine 2 farklı üstünlük sağlamak üzere mücadele ederlerken; Div1 yani 1.nci seviye müsabakalara gelindiğinde oyun süresi 15 dakika net süreye çıkmış ve takımların birbirlerine 5 farklı üstünlük sağlaması şartı aranmaktadır. Belirlenen oyun süresi sonlandığında taraflardan her hangi biri 5 farklı üstünlüğü sağlayamadıysa, toplanan puanlarda hangi takım önde ise maçı o takım kazanmaktadır.
Eleme gruplarında maçlar berabere bitebilir. Bu durumda her iki takımda aynı puan ve averajı hanesine yazdırmaktadır. Ancak Grup maçları sonrasında oynanan hiçbir eleme (Knock-out) seviyesinde beraberlik söz konusu olmamaktadır. Şayet normal süre eşitlikle biterse 3 ila 5 dakika arasında (oynanan müsabaka seviyesine nispet ile) ek süre oynanır ve bu ek sürede ilk puanı alan takım maçın galibi olur. Ek sürede de süre sonunda takımlar yenişemez ise sırasıyla içerde en çok oyuncusu olan takım, bu durum da eşit ise karşı tarafın başlangıç noktasına en yakında
oyuncusu olan takım maçı kazanacaktır. Mutlak eşitlik hallerinde eşitliği bozacak kurallar bunlarla sınırlı olmamakla beraber, müsabaka öncesinde yapılan kaptanlar toplantısında bu hususlar takım kaptanlarına her turnuva öncesi ayrı ayrı deklare edilir ve bu durum turnuvadan turnuvaya değişiklik gösterebilir.
Müsabakalar dıştan dışa 45 x 48 mt’lik alanlarda ( 5×5 oyunlar için ve kişi sayısı arttıkça oyun alanı da genişlemektedir.) oynanmaktadır. Bu alanda 45-50 adet arasında değişik şekillerde (üçgen prizma, dikdörtgen küp vb.) dizayn edilmiş şişme siperler her turnuva yenilenen dizilim ve açılarla yerleştirilir. Bu yöntem ile her müsabaka serisinin yeni strateji ve düzende icra edilmesi hedeflenir ve bu özelliği ile paintball sürekli kendini yenileyen bir spor dalı olma özelliğini en iyi şekilde gösterme fırsatı bulmaktadır.
Maç kadroları (5’ e 5 oyun formatında) 5 asıl 2 yedek oyuncu 2 pit görevlisi ve 1 antrenör ve 1’de yardımcı antrenör (istatistik takibi için ve opsiyoneldir) 10-11 kişiden oluşur. Takımlar sahanın uzun kenarlarının uzak köşelerine kurulan pit alanlarını kullanırlar. Bu alana yukarıda belirtilen sayının üzerinde ilgili veya ilgisiz hiçbir kimsenin girişine izin verilmez, Bu alana girişler yardımcı baş hakemlerin lisans ve akreditasyon kontrolleri sonrasında izin vermesi halinde yapılabilmektedir. Bu alanlar oyun alanından ve seyirci alanlarından belirgin şekilde ve standartları talimnamelerde belirlenmiş nitelikte mukavemetli ağlarla izole edilmektedir.
Oyuncular beraberinde takımlarının renklerini taşıyan forma, özel koruma unsurlarına sahip pantolon, yedek boya topu hazneleri (Pod), maske, marker (işaretleyici), Loader (Yükleyici), Harness (Pod taşıyıcı) CO2 veya kuru hava tüpü (220-300 Bar) ve bazı tamamlayıcı malzemeler (Namlu temizleyici, namlu kılıfı, havlu, sprey temizleyiciler, atıştırmalıklar ve alkolsüz içecekler vb.) pit alanına yanlarında alabilirler. Müsabakalar genelde oyuncu sayısı ile eşdeğer sayıda hakem ile yönetilir. 5’e 5 oyunlar için 10 hakem (Masa, Baş hakem, Yardımcı hakemler ve saha hakemleri) 7’ye 7 oyunlar için 14 hakem şeklindedir. Müsabaka takımların alana daveti ile başlar ve takımlara maç öncesi hazırlıklarını tamamlamaları ve gerekli kontrolleri yaptırmaları için toplamda 5 dakika verilir; Bu süre başladığında oyuna girecek tüm oyuncular yedekler dahil ve oyunda kullanılması planlanan tüm markerlar yardımcı hakemler tarafından sürat ve atım testine tabi tutulur burada yasal sınır 300 feet/saniye ve 10,5 top/saniyedir; bu değerin üzerinde atım yapan markerlara gerekli ayarlama yapılması için talimat verilir. Bu ayarlamaların tamamlanması yine verilen bu 5 dakika içinde olmalıdır ve ek süre verilmez. Yine takımların kullanacağı boyatopu ve ekipmanlar da bu aşamalarda kontrolden geçirilerek müsabakanın başlamasına engel bir durum olmadığı tespit olduğunda oyuncular müsabaka alanına davet edilirler. Beş dakikanın son 10 saniyesi tamamlandığında oyun süresi ara vermeden başlar ve oyuncular kendi stratejileri dahilinde sahadaki yerlerine doğru hareket ederler.
Oyuna başlarken ve oyun esnasında sporculardan uymaları istenen bir dizi kural grubu bulunmaktadır. Bunlara Müsabaka kuralları başlığı altından ulaşabileceksiniz. Ancak temel anlamda paintball güvenlik kuralları açısından çok disiplinli bir spor branşıdır ve bu özelliğiyle bilinen bir çok salon sporundan daha az yaralanma ve sakatlığa neden olmaktadır. Ana hatları ile maske ve namlu kılıfı kullanımı bu sporun icrasında olmazsa
olmazlarındandır. Oyun başladıktan sonra takımların genel amacı karşı takımı tümüyle işaretlemek ve karşı takımın başlangıç noktasında bulunan düğmeye basarak zamanı durdurmaktır. Bu anlamda karşı takımın düğmesine ulaşan ve zamanı durduran takım avantajı eline alır. Zaman durdurulduktan sonra hakemler sahada kalan oyuncuları kontrol ederler ve gözden kaçmış bir vuruş olup olmadığına bakarlar, şayet oyuncu tamamen temiz ve işaretlenmemiş ise takımın bu set puanını kazandığı anlamına gelir. Kontrol süresi oyun süresinden sayılmaz ve puan işaret edildikten sonra 2 dakikalık set molasına geçilir ve bu 2 dakika da net oyun süresinden sayılmamaktadır. Sonrasında setler bu sinsile ile
devam eder ve oyun süresi tamamlanana kadar ekipler karşı takıma karşı avantaj sağlamak için mücadelelerini sürdürür.
Müsabaka esnasında oyuncuların kural ihlalleri iki şekilde cezalandırılır. Bunlardan biri marker ve ekipmanda izinsiz modifiye gerçekleştirmek (izin verilen atış miktarını ve süratini değiştirmek vs.) Bu durumu tespit edilen marker’a turnuva süresince el konur ve kullanan oyuncu turnuvadan men edilerek disiplin kuruluna sevk edilir. Diğeri de oyun esnasında yaşanan kural ihlalleri ile ilgilidir ki bunlarda da hatayı yapan oyuncuyla birlikte 1 oyuncunun daha oyundan çıkarılması ile başlar ve 1’e 3 oyuncunun o set atılmasına kadar genişletilebilir. Bu seviyede ceza alan oyuncu sadece o set puanı için cezalandırılır. Takımın cezayı uygulayacak kadar hayatta oyuncusu olmayan hallerde, örneğin 1’e 3 cezası alan takımın hayattaki oyucu sayısı sadece 1 ise geri kalan ve ceza uygulanamayan 2 oyuncu sonraki set oyunundan men edilerek ceza uygulanır yani sıradaki sete cezalı takım 2 eksikle başlar. Ülkemizde sportif Paintball Gelişmekte olan Spor Branşları Federasyonu Başkanlığı bünyesinde tertip edilen
Türkiye Ligi müsabakaları ile icra edilmektedir. Bu lig asgari 4 ve genelde Türkiye kupası ile birlikte 5 ayakla ve tüm Türkiye genelinde değişik illerde icra edilmektedir. Takımların ayaklarda topladıkları puanlar sezon sonu final ayağında alınan puanlarla toplanır ve en çok puanı alan takım Türkiye LigininŞampiyonu olur. Ülke federasyonumuz sırası ile Avrupa Paintball Federasyonu (Epbf) ve devamında Dünya Paintball Federasyonları Birliği (Wpbo – Upbf) organizasyonlarına akredite ve entegre şekilde faaliyetlerini sürdürmektedir. Tüm bunlara ek olarak ülke genelinde 300’ü aşkın sahada paintball faaliyeti icra edilmektedir. Bu faaliyetler sportif özelliklerinin yanında eğlence amaçlı ve paintball’u geniş kitlelere ulaştırmayı sağlayan profesyonel saha organizasyonları olarak yapılanmıştır. Bu sahalarda yukarıda açıklanan içerikte veya benzerinde uygulamalar ile paintball ile tanışma ve bu heyecanı yaşama fırsatı katılımcılara sağlanmaktadır. Bu oyunlarda asgari oyuncu yaşı 12 olarak öngörülmektedir ve bu yaştaki oyuncular velilerinin nezaretinde bu sporu icra edebilmektedirler.
