Kürek
Kürek Sporu, geçtiğiniz rakibi görebildiğiniz ve varmak istediğiniz noktayı görmeden gittiğiniz tek spordur. Adından da anlaşılacağı gibi kürekler ve tekneler ile durgun su üzerinde yapılan ve güçte dayanıklılığı temel alan bu sporun tekli, ikili, dörtlü veya sekizli olmak üzere farklı kategorileri vardır.
KÜREK SPORUNUN TARİHÇESİ
Dünyada Kürek:
Kürek sporu dünyanın en eski sporlarından biridir. İlk kürek yarışlarının, Mısır’da Nil Nehri üzerinde yapıldığı öne sürülmektedir. İngiltere’de, 16. yüzyılda Times Irmağı’nda farklı kayıklardaki yolcuların bahse tutuşmaları, önce kendiliğinden, daha sonra örgütlü biçimde kürek yarışmalarına yol açtı. 1715 ten itibaren her yıl kayıkçılar arasında düzenlenen Dogget’s Coat and Badge adlı yarış günümüzde yapılan yarışların öncüsü sayılır.
19. yüzyıl başlarında İngiltere’de ve daha sonra A.B.D.’de bir kulüp ve okul etkinliği olarak düzenlenen amatör kürek yarışları ortaya çıktı. Kürek sporunun en köklü ve en renkli rekabeti sayılan Oxford – Cambrige kürek yarışları 1829 yılında başladı. A.B.D.’de de Harvard ve Yale Üniversiteleri 1852 de benzer bir rekabetin temelini attılar.
Kürek sporu 1830-1860 yılları arasında Büyük Okyanusun ortasındaki ve güneyindeki adalar ile Kanada’da gelişti. Aynı dönemde bütün Avrupa ve A.B.D.’de yaygınlaştı.
İlk amatör kürek yarışları 1872 de düzenlendi. 19. yüzyıl boyunca çifte kategoride profesyonel kürek yarışları popüler bir spordu. Zamanla kendiliğinden her türlü tekneyi kapsayan yarışlar ortaya çıktı. Amatör ve profesyonel nitelikteki bölgesel ve ulusal kürek kuruluşları bu dönemde oluştu.
1892 yılında Belçika, İtalya, Fransa ve İsviçre dünyanın ilk uluslar arası spor federasyonlarından biri olan Uluslar arası Kürek Dernekleri Federasyonunu (FİSA) kurdular. 1900 Paris olimpiyatlarından bu yana olimpiyat programında yer alan kürek yarışlarına 1976 olimpiyatlarından itibaren bayan sporcular da katılmaya başlamışlardır.
Türkiye’de Kürek:
Türklerin denizle tanışmaları, Selçuklular’ın Anadolu’yu ele geçirmelerinden sonradır. 1080’li yıllarda Çaka Bey İzmir’i hakimiyeti altına aldıktan sonra 40 tekneden oluşan büyük bir donanma yaptırarak ilk Türk Denizcisi olmuş ve bu donanmayla Ege Denizinde hakimiyet kurmuştur. Osmanlılar ise Karesioğulları, Saruhanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları gibi denizci Türk beyliklerinin topraklarını ele geçirmesiyle onların deniz kuvvetleri ve askerlerine sahip olmak suretiyle denizle tanışmışlardır.
Donanmanın giderek güç kazanması kürek sporuna da önem kazandırdı. XVI. yy da İstanbul boğazında kürek yarışları yapılır, paşalar da bu iddialı yarışları teşvik ederlerdi. Türkiyede ilk resmi kürek yarışı 7 Eylül 1913’te Donanma-i Osman-i Muaveneti Milliye Cemiyeti’nce İstanbul’da düzenlendi. Cumhuriyet’ ten önce Fenerbahçe, Galatasaray, Anadolu, Altınordu ve Haliç İdman kulüpleri kürek dalında etkinlik gösteren başlıca kulüplerdi.
Ulu Önderimiz Atatürk’ün de çok sevdiği sporlardan biri olan kürek sporu, 1923’te Deniz Sporları Federasyonu’na bağlandıktan sonra daha da gelişti. Cumhuriyet döneminde İstanbul Kürek Şampiyonluğu adı altında düzenli yarışmalar yapılmaya başlandı. 1953 yılında Türkiye Kürek Federasyonu FİSA’ya kabul edildi.
Başta; İstanbul, Kocaeli, Ankara ve Sakarya bölgelerinde düzenlenen kürek yarışları, günümüzde Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Şanlıurfa, Akdeniz Bölgesinde de Fethiye ve Adana olmak üzere Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde kürek birincilikleri düzenlenmektedir. Bölgesel yarışmaların yanısıra bölgeler arası ve uluslararası yarışmalar da düzenlenmektedir.
Kürek Sporu Nasıl Yapılır, Kuralları Nelerdir?
Kürek sporu, kol, sırt, omuz ve göğüs kaslarının yoğun olarak çalıştırıldığı bir spordur. Bu sporu doğru bir şekilde yapabilmek için dayanıklılığa ve kondisyona ihtiyaç duyulmaktadır. Kürek sporunda temel amaç, belirlenen mesafeyi kurallar çerçevesinde rakibinizden önce bitirmektir.
Kürek sporu takımları tekli, ikili, dörtlü ya da sekizli olabilmektedir. Kürek sporu yapılan dar, hafif ve uzun kayıklara fita ya da futa adı verilmektedir. Takımlar, kendilerine ayrılan kulvarda ilerleyebilmektedir. Takımlar, birbirlerinin kulvarlarına geçiş yapamaz.
Kürek sporunda sporcular, gittikleri yöne sırtları dönük bir şekilde gitmektedir. Sporcular, sırtları bitiş çizgisine dönük olduğu için bitiş noktası görememektedir. Mümkün olan en hızlı ve uyumlu şekilde kürek çekilerek bitiş noktasına varılması hedeflenmektedir. Kürek sporu dalgasız sularda yapılmaktadır. Yarışacak olan kayıklar başlama çizgisinde hazır olduğunda, görevliler tarafından “iki dakika” uyarısı sesli bir şekilde yapılır. 2000 metrelik parkurda toplam 6 takım yarışmaktadır. Kürek sporunda saniyede 10 metre kadar hıza çıkılabilmektedir. İlk ve son 500 metrede kırk yedişer kez, ortadaki 1000 metrede ise 40 kez kürek çekilmektedir.
Kürek Sporu Çeşitleri
Kürek sporu olimpiyatlar da dahil olmak üzere profesyonel olarak da yapılabildiği gibi, sağlıklı yaşam için spor amacıyla da yapılabilmektedir. Performans küreği olarak da adlandırılan yarışma küreği, profesyonel anlamda kürek sporunun yapılışını ifade etmektedir. Takımlar, teknik ve kondisyon açısından profesyonel bir şekilde antrenmanlarını sürdürmektedir. Profesyonel kürek sporunda, sporcuların birbiri ile uyumlu bir şekilde hareket etmesi oldukça önemlidir. Rekreasyon küreği olarak adlandırılan bir diğer kürek sporu çeşidi ise, tamamen sağlıklı yaşama yönelik bir spordur. Yarış kayıklarına göre daha geniş kayıklar ile yapılan bu sporda, suyun üzerinde dengede kalmak çok daha kolay olmaktadır. Spor ve eğlence amacı ile yapılan rekreasyon küreğinde, hız yapmak temel amaç olmadığı için kullanılan kürekler de farklıdır.
