Kano

Kano Kızılderililer tarafından hareketli olmayan sularda kullanılan hafif bir ulaşım teknesidir. Aynı zamanda da Avrupa ve Afrika’da da kullanıldığı bilinmektedir. Her ne kadar Kızılderililerle bağdaşmış bir araç olarak bilinse de M.Ö. 8000’lereait olduğu düşünülen bir kano da Hollanda’da bulunmuştur.

Danimarka ve çevresinde de kalıntıları bulunmuş dolayısı ile Vikinglerin ataları tarafından ulaşım aracı olarak yapıldığı ve kullanıldığı da aşikar bir bilgidir.

Türkiye ise kano sporunun gelmesi 1990’lı yılları bulmuştur. Gittikçe yaygınlaşmış olan bu spor dalı 1993-94 yılları itibari ile ülkemizde faaliyete geçmiştir. Ancak bu kısa dönemde oluşturulan federasyon 1994 yılında Kürek federasyonu bünyesine geçmiştir.

Artan ilgi ve merak sonrası ilerleyen yıllarda kano faaliyetleri artmıştır. Böylece 2003 yılında Türkiye Kano Federasyonu faaliyete geçmiştir. Ülkemiz toplamda yedi ayrı branşta Avrupa ve Dünya şampiyonlarına katılmıştır.

Kullanım amacına göre geliştirilmiş ve eskiden sadece ulaşım amacı ile kullanılan kanolar günümüzde iki alt başlıkta ayrılmıştır. Kullanım amacına göre üretilen bu kanolar; Eskimo Kayağı ve Açık Kanada Kanosu olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

Federasyonlar tarafından düzenlenen kano sporu yarışmalarında Açık Kanada Kanosu kullanılmaktadır. Durgun sularda hız yapmaya müsait olarak geliştirilen bu kanolar Kızılderililerin kullandıklarından esinlenerek 5 m civarı uzunluğunda, 85 cm genişliğinde ve 40 cm derinliğinde üretilmektedir. Kanoda kullanılmakta olan kürekler tek uçludur. Küreği bir kişi kullanırken farklı açılardan küreği kullanarak kanoya yön verebilir. İki kişi kullanırken ise bir kişi sağdan bir kişi de soldan kullanarak kanoya düz bir yön verebilmektedirler. İki kişinin kullandığı bu kanolarda yön vermekten sorumlu kişi kanonun kıç kısmında oturan kişiye aittir.

İlk kullanım amacı ulaşım olan kanolar 1800’lü yıllardan itibaren eğlence maksadı ile kullanılmaya başlamıştır. Doğa sporları arasında en eğlencelilerinden birisi olduğu gerçeğini kabul etmek gerekir. Kano sporu ile uğraşan kişiler yaşam şekilleri ve beslenmelerinden, günlük idmanlarına kadar çok hassas bir plan uygularlar. Kürek çekmekte ne var dememelisiniz. Çünkü kano kullanmak kas gücü kadar zeka gücü de gerektirmektedir. Reflekslerin de iyi olması gereken bu sporda özellikle iki kişinin kullanımları açısından uyum yeteneğinin de gelişmesi gerekmektedir.

Eskimo kanoları olarak adlandırılan kanolar ise hareketli ve de engebeli sularda kullanıma oldukça uygundur. Hatta Azgın Su Yarışları bile düzenlenmiştir. Ancak bu tip kanolarda her ne kadar yarışlar için kullanılsa da manevra gücü ve yeteneği yüksek olan bu kanolar halen Eskimolar tarafından ulaşım aracı olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Yarışçı Profili

Yarış kanocuları yüksek düzeyde fiziki esneklik, güç ve dayanıklılık geliştirmeye çalışırlar. Aerobik hareketlerdeki tekrar, üst vücutta yer alan bütün kasların, göğüs, kol, omuz, sırt ve ayrıca bacakların kullanılmasını gerektirir.

Slalom Parkuru
Slalom yarışları akan sularda, doğal nehir veya özel yapılmış parkurlarda yapılır. Parkurlar 40 m uzunluğundadır. Kapılar rotayı belirlemek için havada asılı dururlar. Yeşil kapılar akış yönünde ve en az 6 kırmızı ve beyaz çizgili kapı, akışın tersi yönünde geçilir. Slalom parkurları aynı zamanda kayak slalom için de kullanılır.

Sınıflar : Slalom parkurları 1’den 6’ya kadar farklı zorluk derecelerindedir. Kano ve kayak için genelde 2-4 arası parkurlar kullanılır.

Hız Ve Güvenlik
Yarış veya sprint kanoları yüksek hızlar için özel olarak dizayn edilmiştir. Slalom kanoları biraz daha kısadır ve sporcunun bel çevresinde yer alan özel bir bölüm ile kanonun içine su dolması önlenir.

Slalom Yarışı
Kano slalom yarışlannin amacı akan suda 400 m’lik parkuru tamamlamaktır. Parkurda 18-25 kapı bulunur, yanşçılar minimum hatayla bu kapıları geçerek en kısa sürede parkuru tamamlamaya çalışırlar. Yarışçıların süreleri dikkatle ölçülür ve her kapı için iki saniye eklenir. Uluslararası yarışlar iki koşuda yapılır ve toplam süre baz alınır.

Durgun Su Yarışları

 
ICF tarafından tanınan durgun su yarışları düz ve engelsiz parkurlarda yapılır. Sporcular yan yana kulvarlarda 200 m ile 5000 m arasında değişen mesafelerde yarışırlar. Her bir yarış için en az 3 tekne gereklidir, bitiş çizgisini tamamıyla ilk geçen tekne yarışı kazanır. Kano slalomda olduğu gibi kadınlar ve erkekler için ayrı yarışlar yapılır.

Kano Sporu Kuralları Nelerdir?

1. Her turnuvada yarışmacılar kendi takımının renklerini taşıyan forma giymek mecburiyetindedir. Uluslararası yapılan turnuva yarışlarında ise, bu renkler ülke bayrağına ait renkleri oluşturmaktadır.
2. Her turnuva öncesi kanolar özel ekip tarafından kontrol edilmek zorundadır. kontrol edilmemiş kanolar yarışa dahil edilemez. Kontrollerde, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin tespiti yapılmaktadır.
3. Kano sporu yarışları minimum 3 km. maksimim 10 km. mesafede yapılmaktadır.
4. 3 km. + yarışları toplu olarak; 1 km. – yarışları tek kişilik kano ile yapılmaktadır.
5. Yarış anında kanonun devrilmesi durumunda yarışmacının tekrar yarışmaya dahil olabilmesi için kendi imkanı ile kanoyu düzeltip içine girmesi gerekmektedir. Eğer yarışmaya dahil olmazsa diskalifiye edilir. Eğer kanosu devrilen yarışmacı boğulma tehlikesi geçiriyorsa diğer kanolar tarafından kurtarılmak mecburiyetindedir. Kurtarmaya yanaşmayan yarışmacılar da yarışlardan diskalifiye edilerek, ömür boyu kano yarışlarına alınmazlar.
6. Kano sporu yarışmaları durgun su yarışı ve slalom yarışı olmak üzere iki çeşittir. Bu iki dal da kendi içinde uzmanlık gerektirdiğinden ayrı kategorilerde değerlendirilmek mecburiyetindedir.
7. Kısa mesafe yarış parkurlarında oyuncuların biribirinin izini takip etmesi yasaktır. Diskalifiye nedenidir. Fakat 3 km.lik uzun mesafelerde yarışçılar birbirinin izini takip edebilir.
8. Kano yarışları yapılırken oyuncu numaraları kıyafetlerin üzerinde beyaz zemin üzerine siyah renk ile numaralandırılmaktadır. Kano numaraları ise, kanoların üzerine sarı zemin üzerine siyah renk ile numaralandırılmaktadır.
9. Kano yarışlarından yarıştan 5 dakika önce kanoların başlama çizgisi üzerinde toplanmaları ve hazır bulunmaları gerekmektedir.
10. Kano yarışları başlatılırken işaret fişeği atılır. Böylece geniş alanda sıralanmış şekilde duran kanolar işaret ateşini kolaylıkla takip ederek yarışa dahil olurlar.
11. Yarışmacıların başlama çizgisinde beklerken küreklerini suya değdirmeleri yasaktır. İşaret fişeğinden önce küreği suya değdiren tespit edilirse başlama anı yeniden tekrar edilir. Bu işlemi yapan yarışmacı diskalifiye edilmez ama faul yapmış sayılır. Bir oyuncunun yarış içinde bu kuralı bir kere çiğneme hakkı bulunmaktadır. İkinci kez çiğner ise, oyundan çıkarılır.
12. Uzun mesafeli yarış parkurlarında iki kano arasında en az 5 metrelik mesafe bulundurulması kuralı bulunmaktadır.
13. Yarışlar başlar ve belirlenen süre dahilinde biter. Her yarışın bitiminde yarışmacılar kendilerine ayrılan kulvarda bekleme zorunluluğundadır.
14. Yarış bitince, her şey bitmiş sayılmaz. Hakemler son bir kez yarışı değerlendirir, gözden geçirir ve kural ihlali olup olmadığını tartışır. Kural ihlali varsa, yapan kişiler ceza alır. Sıralama düzenli ve kesin olarak belirlenir. Yarış müsabakası kesin sonuca ulaşarak yarışma bitmiş kabul edilir.

Not: Hakemlik ve Antrenörlük Kursları ile Güncel Haberler İçin Aşağıdaki Linki Tıklayınız.

Türkiye Kano Federasyonu